Avustralya’nın ilk topluluk kooperatifi olan Hepburn Energy Cooperative (Hepburn Enerji Kooperatifi), Melbourne’un yaklaşık 100 km kuzeydoğusundaki Leonards Hill kasabasında bulunan topluluğa ait yenilenebilir enerji kooperatifidir.
2007 yılında, yerelde rüzgâr enerjisinden elektrik enerjisi üretmek için kurulan Hepburn Enerji’nin 2022 yılı itibarı ile 2.013 ortağı bulunuyor. Kooperatif topluluk projelerine fon sağlıyor ve yeni enerji projelerini destekliyor ayrıca, ortakları için finansal getiri sağlıyor. Hepburn Enerji’nin kuruluşunda yerel topluluklara model olmak amacı benimsendiğinden kooperatif; topluluk katılımı, bölgesel ekonomik faydalar, topluluk güçlendirme ve kapasite geliştirme konularına güçlü bir şekilde odaklanıyor.
Tarihçe
Hepburn Enerji’nin geçmişi, 2005 yılına kadar uzanıyor. Kooperatif kuruluşuna şu anda Sustainable Hepburn Association – Renewing the Earth “SHARE” (Sürdürülebilir Hepburn Derneği-Dünyayı Yenilemek) olarak bilinen Hepburn Yenilenebilir Enerji Derneği öncülük etmiş. Hepburn Enerji 2007 yılında dernek tarafından 10 milyon ABD Dolarından fazla yatırımla bir topluluk rüzgâr çiftliği kooperatifi (Hepburn Community Wind Park Cooperative) olarak kurulmuş. İklim değişikliği karşısında benzer fikirlere sahip insanlar kooperatifin kurucuları arasında yer almış.
Rüzgâr çiftliği inşasında ilk olarak Aralık 2009’da iki türbin sipariş edilmiş ve Nisan 2010’da inşaat sözleşmesi imzalanmış. Türbinler Mart 2011’de yerleştirilmiş ve Haziran 2011’de elektrik üretimi başlamış.
2017 yılında kooperatif, Leonards Hill’in güneş enerjisi için uygun olup olmayacağını belirlemek için bir güneş izleme cihazı kurmuş. Güneş enerjisi çiftliği, Hepburn Rüzgâr Topluluğu Fonu aracılığıyla yaklaşık 1.800 konuta enerji üretecek ve topluluğa fayda (yeni istihdam ve beceri geliştirme fırsatları gibi) sağlayacak.
2007’de rüzgâr çiftliği kurma fikri ile yola çıkan kooperatif şu anda güneş enerjisi sistemleri kurma aşamasında önemli yol almış durumda ve bir elektrikli araç şarj istasyonu da işletmekte. Güneş enerjisine yöneliş ile birlikte kooperatif adını Hepburn Enerji olarak değiştirmiş.
Enerji Üretimi
Rüzgâr: Gale ve Gusto olarak bilinen 2 rüzgâr türbini, 2011’den beri Daylesford kasabasında 2.100 haneye elektrik enerjisi sağlıyor. 2.05 MW’lık güce sahip türbinler, Hepburn Shire’ın simgeleri haline gelmiş. Rüzgâr çiftliğinin her yıl ürettiği elektrik enerjisi miktarı yaklaşık 11.000 MWh.
Güneş: Leonards Hill bölgesinde bir güneş enerjisi çiftliği kurulması için çalışılıyor. Güneş enerjisi çiftliği maksimum 5 MW kapasiteye sahip olacak ve her yıl yaklaşık 8.000 MWh elektrik enerjisi üretecek.
Elektrikli Araç Şarj İstasyonu: 2016 yılında, Hepburn Shire’da ilk elektrikli araç şarj istasyonunu Daylesford Belediye Binası’na kuruldu ve 2020’de yenilendi.
Kooperatif Farkı
- Hepburn Enerji, topluluk tarafından topluluk için inşa edilmiş akredite bir sosyal girişimdir ve çalışmalarında sosyal adaleti ve çevresel değerleri gözetir.
- Kooperatif tarafından yönetilen ve yerel sürdürülebilirlik çabalarını ve topluluk etkinliklerini destekleyen etki fonu, kooperatifin topluluğa olan bağlılığını gösteren örneklerinden sadece biri. Etki fonu düşük gelirli hanelere enerji verimliliğinin yükseltilmesi gibi kritik projeler sunmak için sıklıkla diğer yerel gruplar ve kuruluşlarla ortak çalışıyor. Kooperatif modeli aracılığı ile Hepburn Enerji bir topluluk varlığı olarak kabul ediliyor ve tüm topluluk için erişilebilir olması sağlanıyor.
- Çoğunluğu o bölgede yaşayan kooperatif ortakları, çevresel zorluklarla başa çıkmak için demokratik karar alma yöntemlerini ve kolektivist yaklaşımları kullanıyorlar. Bu yaklaşım, iklim değişikliği konusunda harekete geçmek ve sürdürülebilirliği desteklemek için ortaklar arasında ortak bir sorumluluk duygusunu teşvik ediyor.
- Hepburn Enerji, yalın bir işletim modeline sahip. Toplam ücretli çalışan saati, tam zamanlı bir personelden biraz fazlasına eşdeğer. Gönüllüler kurulu, iki ayda bir yapılan toplantılara ve denetledikleri projelere veya bilgi ve uzmanlıklarıyla komitelere katkıda bulunuyor.
- Kooperatifin temel odak noktası; kooperatifin hizmetleri, programları ve projeleri aracılığıyla topluluk ihtiyaçlarını desteklerken yenilenebilir enerji üretmek.
- Hepburn Enerji, topluluk ihtiyaçlarının özellikle uygun fiyatlı ve temiz enerji ihtiyacının kolektif irade ve kolektif eylemle (topluluk tarafından ve topluluk için yönlendirilerek) nasıl karşılanabileceğini gösteriyor.
Hepburn Enerji örneği, yenilenebilir enerji kooperatiflerini ölçeklendirme ve çoğaltmanın fizibilitesini değerlendirmek için iyi bir örnek oluşturuyor. Ayrıca sürdürülemez enerji altyapısına sahip düşük ve orta gelirli ülkeler için Herburn Enerji modeli araştırmaya değer.
Kaynakça
ICA-EU Partnership. (2021). Cooperation for the Transition to a Green Economy: Global Thematic Research Report. Erişim.
Not: Öne çıkan görsel, Hepburn Kooperatifi ortakları — Andy Hatton, Erişim
