Global Platform for the Right to the City (Küresel Kent Hakkı Platformu), 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde kentlerin planlanmasında kadınların ihmal edilmesine karşı çıkmak, kapsayıcı ve adil bir toplumsal dönüşüm için kadınların liderliğini tanımak amacıyla hazırladığı Kadınların Kent Hakkı Manifestosu’nu yayımladı.
Manifesto kadınların dönüştürücü katılımını teşvik eden, güvenli ve kapsayıcı alanlar sağlayan, yaşamı ve bakımı merkeze koyan bir kent için çağrıda bulunuyor. Aşağıdaki hususlarda eyleme geçilmesi gerektiğine işaret ediyor:
- Kadınlara ve kız çocuklarına karşı ayrımcılıkla mücadele
- Kadınların siyasi katılımları
- Kadınların uygun barınma imkânlarına erişimleri
- Kadınların şiddetten arınmış kentlerde yaşamaları
- Kadınların ekonomik, sosyal, siyasi ve kültürel kapasitelerini tam olarak geliştirmeleri
- Kadınların evlerde ve topluluklarda yaptıkları bakım işlerinin tanınması ve karşılığının ödenmesi
Kadınlar potansiyellerini tam olarak gerçekleştirdiklerinde; yaşamın her alanında (siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik ve kamusal) tüm karar alma düzeylerine katılabildiklerinde; kendilerini güvende ve özgür hissettiklerinde; uygun konut ve kamu hizmetlerine hesaplı fiyatlarla erişebildiklerinde; bakım işleri yeniden dağıtıldığında ve kamu politikalarına dahil edildiğinde; istihdam, saygınlık ve gelirde eşitliğe sahip olduklarında; kentsel alanların planlanması, üretilmesi ve kullanılması sürecinde söz sahibi olduklarında; çeşitlilikleri tanınıp saygı duyulduğunda ve toplumsal cinsiyet eşitliği ile muamele gördüklerinde daha iyi bir dünyanın tadını çıkaracağız.
Kentler Kadınlara Neleri Sağlamalı: Kadınların Kent Hakkı Manifestosu’nun 11 ana maddesi
Ayrımcılıktan Arınmış
Kadınlara ve kız çocuklarına yönelik her türlü ayrımcılığa karşı mücadelede gerekli önlemlerin –mevzuat, kent planlaması, ekonomik ve sosyal düzenlemeler– hepsini alan; kadınların gelişimini sağlamak için gerekli tüm tedbirleri alan; kadınların, bilhassa yoksulluk içinde yaşayanların, Afrika asıllıların, yerlilerin, göçmenlerin, melezlerin, LGBTQIA’ların, engelli kadınların ve kız çocuklarının haklarının eşit şekilde uygulanmasına ve hayata geçirilmesine güvence veren bir KENT.
Siyasi Katılım
Kadınların tam ve etkili siyasi katılımında denkliği garanti altına alan ve kadınların seslerini güçlendirip gündemleri için yeni alanlar ve yeni kaynaklar yaratırken siyasette, sosyal alanda, kültürel, ekonomik ve kamusal alanlardaki tüm karar alma aşamalarında liderlik yapmaları için eşit fırsatlar sağlayan bir KENT.
Şiddetten Arınmış
Kamusal ve özel alanlarda kadına karşı şiddetin (fiziksel, psikolojik, sözel, maddi ya da simgesel) olmadığı bir KENT. Şiddetten arındırılmış bir kent kamusal alanların ve ortak malların güvenle kullanılmasını ve onlardan yararlanılmasını sağlar, özgür hareket kabiliyetini güvence altına alır. Korkunun kadınların özgürlüklerine mâni olmadığı bir KENT. Kadınların bedenleri hakkında karar verme hakkını garanti eden bir KENT.
Çatışmalarda Korunma
Savaş zamanında, işgal ve çatışmada kadınların mültecileri de kapsayacak biçimde korunmalarını güvence altına alan bir KENT. Silahlı çatışmanın ve yerinden edilmenin giderek daha fazla kentsel bir olgu haline geldiği bir dönemde, kadınlara özgü tehditlere, kırılganlıklara ve ihtiyaçlara özel önem verilmelidir. Kadınlar da dahil olmak üzere savunmasız toplulukları ciddi şekilde etkileyen bu çatışmaların kökeninde yatan sebeplerin önüne geçmek uluslararası toplumun sorumluluğudur.
Barınma Hakkı
İnsana yakışır barınmanın gerçekleştirilmesini, kadınların mülk sahipliğini, miras haklarını, içme suyuna erişimi, sıhhi tesisat ve hijyeni, özellikle de ebeveynlik ve ev sorumluluğunu tek başına üstlenen kadınlar için güvence altına alan bir KENT.
Bakım İşi
Esasen kadınlar tarafından üstlenilen bakıma muhtaç kişilerin bakımı ve evde bakım ile ilgili işleri tanıyan, bunlara değer veren ve yeniden dağıtan bir KENT. Çoğunlukla kadınlar tarafından yerine getirilen bu görevler kamusal ve toplumsal bir sorumluluk olmalı, adil bir biçimde herkes tarafından üstlenilmeli ve kamu politikalarına dahil edilerek bütçelendirilmelidir.
Kamu Hizmetleri
Kadınların kentlerin sunduğu mallara, kamu hizmetlerine ve fırsatlara eşitlikçi ve karşılanabilir bir şekilde erişimini garanti eden bir KENT; çocukların, yaşlıların ve bakıma muhtaç engellilerin bakımına özel önem vererek kadınların ihtiyaçlarını örneğin çocuk bakımı hizmetlerini, gıda ve beslenmeyi, sağlık hizmetlerini, kadınların hareketlilik ihtiyaçlarına cevap veren kaliteli toplu taşımayı, düzgün kamu aydınlatmasını, işlevsel sıhhi tesisleri, çoğunluğu kadın olan kayıt dışı çalışanlar için uygun iş yeri ve altyapının yanı sıra kadınlar, özellikle de genç kadınlar için kültürel fırsatları kapsamına alır.
Ekonomik Özerklik
Kadınların ekonomik özerkliğini destekleyen, istihdamda eşitliği, saygınlığı ve herkes için eşit koşullarda eşit ücreti garanti eden, kentlerde kadınların ciddi bir gelir kaynağı olan kayıt dışı işi tanıyan bir KENT. Erkekler ve kadınlar, aileler, piyasa ve devlet arasındaki güç ilişkilerini değiştiren, kenti kadınların ortak ihtiyaçlarına göre dönüştüren bir KENT.
Kent Ajansı
Kadınların kentsel mekânların planlanması, tasarımı, üretimi, kullanımı ve iskânı süreçlerinde aktif ve belirleyici söz sahibi olduğu bir KENT. Kentsel planlama sürecinin, kadınları ve diğer kimlikleri dışlamadan, insanların ihtiyaçlarını, kullanımlarını ve arzularını gündemin merkezine yerleştirdiği bir KENT.
Kadınların Çeşitliliği
Kadınların yaş, fiziksel kapasite, köken, milliyet, etnisite, din, ırk, ekonomik durum, cinsel yönelim ve politik fikir farklılıklarına göre çeşitliklerini dikkate alan bir KENT. Toplumsal bağlara ve kimliklere saygı duyan, sosyal ilişkileri ve kültürel münasebeti teşvik eden, gelenekler, teamüller veya sosyal alışkanlıklar nedeniyle kadınlara karşı ayrımcılık yapılmayan bir KENT.
Kır ve Kent Bağlantıları
Krediye ve pazara erişimde toplumsal cinsiyet eşitliğini destekleyen; çevreyi ve yaşamı koruyan bir KENT. Kırsal ve kentsel alanlar arasındaki sosyal, ekonomik ve toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini ortadan kaldıran; köylülerin tarımsal üretim biçimlerine ve kent yaşamının merkezindeki kentsel tarıma değer veren bir KENT. Kırsal ve kentsel alanlar arasındaki mutlak bağı kabul eden bir kent.
Not: Öne çıkan görsel, Vonecia Carswell — Unsplash
