Nitelik denetiminden üretimin standardizasyonuna, satış ve finansmandan araştırma-geliştirmeye kadar pek çok sorun yerel birim kooperatiflerin çözüm üretme kapasitelerini aşar. Bu nedenle yatay ve dikey bütünleşme stratejileri, özellikle ölçek büyüklüğünü arttırmak için kooperatifçilikte yaygın olarak kullanılır. Kooperatif hareketi kimi durumlarda hayli yaratıcı, ilginç örgütlenme biçimleri üzerinden ekosistemler oluşturur. Bu yazıda ele alacağımız ilgi çekici kooperatif örgütlenmesi örneği Kore’den.
Kore’nin önemli kooperatif örgütlerinden biri olan iCOOP bünyesinde 95 üye kooperatif, 262.570 tüketici üye, 2.172 üretici ve 3.629 çalışan bulunmaktadır. 1997’de kurulan iCOOP’un özelliği, tüketiciler yanı sıra üreticileri de örgütlemiş olmasıdır. Aslında bundan çok daha fazlasından söz ediyoruz. Üyelerin ihtiyaçlarını karşılamak için işbirliği yapan tüketici kooperatif örgütleri, üretici kooperatif örgütleri ve küme ortaklarından oluşan bir ağ iCOOP.
Tüketici kooperatifleri örgütleri, tüketicilerin birincil kooperatiflerinden, iCOOP Tüketici Faaliyetleri (kooperatif hareketini geliştirmeye adanmış bir üye ağı) ve iCOOP BİRLİĞİ (tüketici kooperatifleri sendikası[*]) ile bağlı şirketler ve iCOOP BİRLİĞİ tarafından kurulan destek kuruluşlarından (sertifika merkezi / enstitüsü / vakıf vb.) oluşmaktadır.
Üretici kooperatifleri örgütleri, üretici üyelerin kurduğu ve katıldığı üretici kooperatifleri ve kooperatif tarafından kurulan bağlı ortaklıklardır.
Küme ortakları, Gurye ve Goesan Doğal Rüya Parklarındaki gıda işleme şirketleri ve bu işleme şirketleri tarafından oluşturulan yönetim şirketleridir.
Tüketici kooperatifleri gıda ürünleri için standartlar oluşturuyor ve uyguluyor. Ve üretici kooperatifi örgütleri ve küme ortakları bu standartlara bağlı kalarak üretim yapıyorlar.
2017 yılında iCOOP yeni misyonunu ilan etti: “iCOOP geleceği birlikte yaratır”. Bu çerçevede, üyelerin tüm yaşam döngülerini birbirine bağlayacak işleri çeşitlendirerek çevre dostu gıda işine dayanan bir kooperatif ekosistemini uygulamaya odaklandıklarını belirtiyorlar (iCOOP, 2017). Örgüt, ayrıca, “Tüketici Haklarını Öğreten Kampanyalar” ve üye gönüllülüğünün yeniden canlandırılması yoluyla üyelerle yeni ilişkiler geliştirmek ve olumlu sosyal değişiklikler yaratmak için çalışıyor.
iCOOP’un mutlu bir yaşamı kurma amacı çerçevesindeki vizyonu ve temel hedefleri de geleceğin başarılı iş yapılarının nasıl olacağı konusunda ipuçları veriyor. Aşağıdaki misyon belgesi bu anlamda incelemeye değer.
Misyon Belgesi
Misyonumuz
iCOOP geleceği birlikte yaratır.
“iCOOP mutlu bir yaşamı birlikte yaratan bir kooperatif federasyonudur.”
Vizyon
Gündelik yaşamımızda güvenlik
“iCOOP etik üretim ve tüketime dayalı yiyecek, bakım, eğitim, konut ve sağlık hizmetleri için alternatifler yaratarak iyi bir yaşam kalitesini amaçlar.”
İnsan odaklı bir ekonomi
“iCOOP emeğe saygı gösteren ve onun ürünlerini dürüst ve güvenilir kooperatif ekosistemine bağlı olarak paylaşan insan odaklı bir ekonomi yaratır.”
Daha iyi bir gelecek
“iCOOP insanların ve doğanın uyum içinde yaşadığı daha iyi bir geleceği kurar.”
Temel Hedeflerimiz
Gündelik yaşamımızda güvenlik
- Gıda güvenliği
- Gündelik yaşamımızda güvenliğin farkına varma
- Toplumu değiştirmek için etik tüketicilik hareketi
- Hayal gücünü gerçeğe dönüştürecek uygulamacılar
İnsan odaklı bir ekonomi
- İnsanların çalışmak isteyecekleri kooperatif girişimleri
- Ürünlerini paylaşan etik yönetimi yaymak
- Dürüst ve güvenilir bir kooperatif ekosistemini oluşturmak
- Yenilik yapanların birbirini desteklemesi
Daha iyi bir gelecek
- Sürdürülebilir üretim ve tüketim sistemi
- İklim değişikliğine hitap edecek yaşam hareketi
- Kooperatif hareketi değerlerinin yayılması
- Günümüzü ve geleceği bağlayacak kolaylaştırıcılar
[*] Metinde kullanılan ‘business union’, sınıf sendikacılığına veya devrimci sendikacılığa karşı olan bir sendika türüdür ve sendikaların işletmeler gibi yönetilmesi gerektiği ilkesine sahiptir.
