Hazırlıkları hakkında bilgi verdiğimiz Sosyal Ekonomi Eylem Planı, 9 Aralık 2021 tarihinde Avrupa Komisyonu tarafından kabul edildi. Sosyal ekonomiyi güçlendirmeyi ve istihdam yaratmayı amaçlayan eylem planı başlıca 3 alanda eyleme geçilmesini öneriyor.
Avrupa Komisyonu, 9 Aralık 2021 tarihinde ekonomik ve istihdam yaratma potansiyelinin yanı sıra adil ve kapsayıcı bir toparlanma ile yeşil ve dijital geçişe katkısından yararlanmak amacıyla Avrupa sosyal ekonomisinin gelişmesine yardımcı olmak üzere bir Eylem Planı sundu.
Sosyal ekonomi organizasyonları, sosyal ve çevresel amaçları ilk sıraya koyan, kârlarının çoğunu tekrar organizasyona yatıran kuruluşlardır. Avrupa’da 13,6 milyon kişiyi istihdam eden ve toplumlarımızdaki temel zorluklara çözümler sunan 2,8 milyon sosyal ekonomi kuruluşu bulunmaktadır. Sosyal Ekonomi kuruluşları, kooperatiflerden sosyal girişimlere; bakım hizmetlerinden geri dönüşüme kadar çok çeşitli biçimleri ve sektörleri kapsar.
Sosyal ekonomiye verilen desteğin artırılması, yalnızca istihdam yaratmakla kalmaz, aynı zamanda kuruluşların AB genelinde sosyal etkilerini artırmalarına da olanak tanır. Bugünkü Sosyal Ekonomi Eylem Planı, sosyal ekonomi kuruluşlarının gelirlerini artırmalarını ve büyümelerini kolaylaştırıyor.
Komisyon üç alanda eylem önermektedir:
1. Sosyal ekonominin gelişmesi için doğru koşulları yaratmak
Politikalar ve yasal çerçeveler, sosyal ekonominin gelişmesi için uygun ortamı yaratmanın anahtarıdır. Sosyal ekonominin ihtiyaçlarına uyarlanması gereken vergilendirme, kamu alımları ve Devlet yardımı çerçeveleri bu kapsama girer.
Bu sorunları ele almak için Komisyon, 2023’te sosyal ekonomi çerçeve koşullarının geliştirilmesine ilişkin bir “Konsey Tavsiyesi” önerecek. Ayrıca, Üye Devletler için sosyal ekonomi kuruluşlarının vergilendirme çerçeveleri hakkında kılavuz yayınlayacak ve Devlet yardımına ilişkin kılavuza erişimi kolaylaştıracaktır. Eylem Planı ayrıca, sosyal açıdan sorumlu kamu alımlarına ilişkin iyi uygulamaları geliştirmeyi ve sosyal ekonominin AB sınırları dışında hedeflenmesini teşvik etmeyi de amaçlamaktadır.
2. Sosyal ekonomi kuruluşlarının kurulması ve büyümesi için fırsatlar yaratmak
Sosyal ekonomi kuruluşları, işe başlamak ve işi geliştirmek ayrıca çalışanlarının becerilerini tazelemek ve geliştirmek için iş geliştirme desteğinden yararlanmalıdır. 2021-2027 döneminde Komisyon, desteğini, daha önce (2014-2020) sosyal ekonomiye tahsis edilen tahmini 2,5 milyar Euro’nun ötesine taşımayı hedefliyor.
Komisyon, diğer eylemlerin yanı sıra 2023’te, sosyal ekonomi aktörlerinin AB finansmanı, politikaları, eğitimi ve girişimleri hakkında ihtiyaç duydukları tüm bilgileri tek bir yerde bulabilmelerini sağlayacak yeni bir AB Sosyal Ekonomi Kapısı’nı kullanıma sunacak. Ayrıca, 2022’de InvestEU programı kapsamında yeni finansal ürünleri piyasaya sürecek ve finansmana erişimi iyileştirecek. 2022’de Komisyon ayrıca bir Avrupa Sosyal Yetkinlik Merkezi kuracak.
3. Sosyal ekonominin ve onun potansiyelinin tanınmasını sağlamak
Eylem Planı, sosyal ekonomiyi daha görünür kılmayı ve onun çalışmalarının ve potansiyelinin daha çok tanınmasını amaçlamaktadır. Komisyon, sosyal ekonominin rolünü ve özelliklerini vurgulayan iletişim faaliyetleri yürütecektir.
Ayrıca Komisyon, AB genelinde sosyal ekonomiyi daha iyi anlamak, nitel ve nicel verileri toplamak için bir çalışma başlatacak. Bundan başka, kamu görevlileri için sosyal ekonomiyle ilgili çeşitli konularda eğitim kursları düzenleyecek, sınır ötesi bilgi alışverişinin gelişmesine yardımcı olarak ve diğer faaliyetleriyle bölgesel ve yerel düzeylerde sosyal ekonomiyi teşvik edecek ve çok daha fazlasını yapacak.
Komisyonun bugünkü Eylem Planı ile kamu yetkilileri ve ilgili taraflarla diyalog içinde sosyal ekonominin yeşil ve dijital geçişlerine yardımcı olmak için bir “geçiş yolu” da açılıyor.
Arkaplan
Sosyal ekonomi; sosyal girişimler, kooperatifler, ortak çıkar toplulukları (kolektif sigortanın özel bir türü), kȃr amacı gütmeyen dernekler ve vakıflar gibi çeşitli işletmeleri, kuruluşları ve tüzel kişilikleri içerir. Bu organizasyonlar, insanları ve çevreyi misyonlarının merkezine koyarlar ve kârlarının çoğunu tekrar kuruluşa veya belirli bir sosyal amaca yatırırlar. Aşağıdan yukarıya ve katılımcı bir şekilde yönetilirler.
Komisyonun 2011 Sosyal İş Girişimi’ni temel alan Eylem Planı, vatandaşlar ve paydaşlarla yapılan kapsamlı bir istişare sürecinin sonucudur. Sosyal Ekonomi Eylem Planına eşlik eden Personel Çalışma Belgesinde ve sosyal ekonomide geçiş yoluna ilişkin Personel Çalışma Belgesinde daha fazla bilgi bulunabilir.
Not: Avrupa Komisyonu’nun internet sayfasında 9 Aralık 2021 tarihinde yayımlanan “Commission presents Action Plan to boost the social economy and create jobs” başlıklı haberden Mehmet Kuzu tarafından çevrilmiştir. Erişim