Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Şehir Plancıları Odası Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Komisyonu’nun 18 -19 Aralık 2021 tarihlerinde üçüncüsünü gerçekleştirdiği Toplumsal Cinsiyet, Kent ve Mekan Sempozyumunun bildiri kitabı yayımlandı. Bildiri kitabında, İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi doktora programı bursiyeri ve Küresel Eşitlik ve Kapsayıcılık Ağı başkanı Ayşe Kaşıkırık’ın “Ataerkil Kapitalist Toplumda Tarımda Kadın Emeği” başlıklı çalışması da yer alıyor.
Tarımda Kadın Emeği
Araştırmada, tarımsal alanda faaliyet gösteren kadın kooperatiflerinin kadın emeğinin görünür olmasındaki ve kadınların sosyo-ekonomik güçlenmesindeki etkisi analiz edilmiştir. Çalışma kapsamında, tarımda çalışan kadınların yaşadıkları eşitsizliklerin, ayrımcılıkların, adaletsizliklerin önlenmesine ve tarımda kadın emeğinin görünür hale gelmesine yönelik öneriler de sunulmaktadır.
Bu araştırmada “Kadın kooperatifleri tarımda kadın emeğinin görünür olmasına katkı sunmakta mıdır?” temel sorusuna cevap aranmaktadır. Çalışma, online anket yöntemi ile Türkiye’nin 5 farklı coğrafi bölgesinden (Akdeniz, Doğu Anadolu, Ege, Karadeniz ve Marmara) toplam 10 kadın kooperatifinden elde edilen verilere dayanmaktadır.
Araştırma bulgularına göre tarımda kadın emeğinin “alın teri” ile özdeşleştiği, tarımda çalışan kadınların erkeklere göre daha yoğun eşitsizliklerle karşılaştığı, tarımda kadınların yaşadığı zorluklar arasında “kayıt dışı istihdam” en önemli sorun olarak acilen çözülmesi
gerektiği ortaya çıkmıştır. Ayrıca, tarımsal alanda faaliyet gösteren kadın kooperatiflerinin kadınların emeğini görünür hale getirmek için çalışmalar yaptığı ve kadınları sosyo-ekonomik açılardan güçlendirdikleri saptanmıştır. Kadın kooperatiflerinin, kadınları ekonomik açıdan özgürleştirdiği, güvenlerini arttığı, motivasyonlarını yükselttiği, öz savunuculuk becerilerini geliştirdiği, sosyal dayanışmayı güçlendirdiği ve bilgiye erişim kolaylaştırdığı tespit edilmiştir. Kooperatifler üzerinden tarımda kadınların yaşadığı eşitsizliklerin, ayrımcılıkların ve adaletsizlikleri önlenebileceği ifade edilmiş, kooperatiflerin kadınların güvenceli ve ücretli gelir edeceği potansiyel bir yapı olduğu vurgulanmıştır.
