Yeni Bir Kitap: ‘Dayanışma: İnsan Hakları Döneminde Latin Amerika ve Amerika Birleşik Devletleri Solu’
Bu yazıda, Anca Voinea’nın (2019) ve yayınevinin tanıtım yazılarından yararlanarak yeni bir kitabı tanıtmaya çalışacağız. Kitabın başlığı: Solidarity: Latin America and the US Left in the Era of Human Rights.
Kitabın yazarı Steve Striffler, Boston Massachusetts Üniversitesinde antropoloji profesörü ve aynı zamanda Üniversitenin İşgücü Kaynakları Merkezi’nin müdürü. Bu kitapta Striffler, Haiti devriminden başlayıp bugüne kadar devam eden bir hikâyeyi anlatıyor.
Tarihsel Bir Kavram Olarak Dayanışma
Yayınevi Pluto Press‘in tanıtım yazısında kitapta yanıt aranan sorular şöyle sıralanmakta: Dayanışma zaman içinde nasıl ve neden değişti? Neden belirli anlarda belirli stratejiler, taktikler ve enternasyonalizm akımları ortaya çıktı ya da yeniden ortaya çıktı? Dayanışma, özellikle ABD solunun tarihini nasıl şekillendirdi?
Dayanışma‘da Steve Striffler, Haiti Devrimi’nden günümüze ABD-Latin Amerika dayanışmasının ilk tarihini sunan tüm bu soruları ele alıyor. Striffler, enternasyonalizmin tarihini Soğuk Savaş boyunca izliyor, uluslararası dayanışmanın baskın akımları olarak insan haklarının – ve daha sonra işçi sorunlarının- yükselişini araştırıyor. Ayrıca bugün örgütsel altyapısını insan hakları hareketlerinden miras alan bir dayanışma hareketinin sınırlarını da göz önünde bulunduruyor.
Striffler, Meksika devrimi ve Amerika’nın Haiti, Dominik Cumhuriyeti ve Nikaragua’yı işgali gibi erken yirminci yüzyıl olaylarını inceleyerek, Amerikan emperyalizminin komşu ülkelerdeki etkisini araştırıyor. Ayrıca Soğuk Savaş döneminde Amerika ve Castro Küba’sının ilişkisini inceliyor.
İnsan Hakları Hareketi ile Doldurulmaya Çalışılan Dayanışma Eksikliği
Striffler, başlangıçta Amerika ve Latin Amerika sol kanat hareketleri arasında bir dayanışma eksiği buluyor ve bu dayanışma boşluğunun, politikayı denklemden çıkararak, dayanışmaya profesyonel, yasal bir yaklaşım sağlayan insan hakları hareketiyle doldurulduğunu düşünüyor. Modern Latin Amerika dayanışması Amerika’da solun genel olarak gerilemeye başladığı zamanlarda, 1970’lerden sonra ortaya çıktı.
Profesör Striffler’a göre solun gerilemesi, Amerikan politikasında sağa kayma, neoliberalizm doktrininin büyüyen etkisi ve Soğuk Savaş emek tutuculuğuyla birleştiğinde, sol enternasyonalizm için düşman bir ortam yarattı.
Striffler, sol enternasyonalizmin özgürlük, baskı ve eşitsizliğin farklı şekillerinin zaman ve mekânda nasıl birbirine bağlandığını anlamak için hayati olduğunu ve bir grup insanın özgürleşmesinin nasıl diğerlerinin özgürlüğüne bağlı olduğunu tartışıyor.
Özetle Striffler burada, geleneksel tarih dışı dayanışma analizlerinin ötesine geçerek, hem ABD hem de Latin Amerika’da ilerici politika tarihine, ABD emperyalizminin ve anti-emperyalizmin geçmişine ve şimdiki durumuna ve insan hakları ve emek enternasyonalizmi tarihine belirgin bir müdahale sunmaktadır.
Kitap, Trump döneminin gerilimi tekrar yükseltmesine karşı, Amerika ve Latin Amerika arasındaki arasındaki dayanışma geleneğiyle ilgili faydalı bir hatırlatma.