Mutual Interest internet sayfasında 2 Şubat 2021 tarihinde Iwan Doherty imzasıyla yayımlanan haber, yeni bir kampanya hakkında bilgi veriyor. İngiltere merkezli Members for Co-operation (İşbirliği Üyeleri) ağı tarafından başlatılan bu kampanya benimsediği amaç bakımından dikkat çekiciyor.
Members for Co-operation kendini çok basit bir hedefi olan küresel, demokratik olarak yönetilen insanlardan oluşan bir ağ olarak tanımlıyor. Hedeflerinin kooperatifler arası işbirliğini artırmak için kooperatiflerin içinde örgütlenmek olduğunu belirtiyorlar. Hem mevcut örnekleri toplamaya, çoğaltmaya ve ölçeklendirmeye hem de kooperatifler arası yeni işbirliği biçimleri hakkında yeni fikirler üretmeye çalışıyorlar.
Büyük kooperatif örgütlerinden beklenti
Son kampanyaları büyük ve eski kooperatiflerin küçük ve yeni kurulan kooperatiflerle karşılıklı fayda sağlayan ilişkiler kurmasını amaçlıyor. İngiltere’nin 20 milyondan fazla üyeye sahip iki büyük kooperatif örgütünün (Nationwide Building Society ve The Co-operative Group) ellerindeki fazlanın bir kısmı ile küçük, yeni kooperatiflere yardım edilmesini sağlayacak bir kararın alınmasını talep ediyorlar. Bu kurumların, kooperatif sektörüne yardımcı olmak için şimdiye kadar yeterince kullanılmamış önemli ekonomik güce sahip büyük işletmeler olduğunu belirtiyorlar.
Kampanya, ABD’nde bir dizi köklü kooperatifin bir araya gelip başlattığı ve finansmanına yardım ettiği Start Co-op (Kooperatif Kur) isimli hızlandırıcı programından ilham almış. Start Co-op, özgün ve yenilikçi bir iş modeline sahip 8 erken aşama kooperatifine koşula bağlı olmaksızın 10.000 dolarlık hibenin yanı sıra mentorluk veriyor. Program kapsamındaki girişimlerden biri ABD tarihinde risk sermayesi yatırımı alan ilk kooperatif olurken bir diğeri, geleneksel bir işletmeyi satın alıp işçi kooperatifine dönüştürerek ilk olma unvanını almış.
Kampanya, kooperatiflerin en çok ihtiyaç duydukları başlangıç döneminde fonlara erişebilmelerine yardımcı olmak istiyor. İngiltere’de ABD’nden farklı olarak yeni kooperatifler için hibe veren hızlandırıcı bir program bulunmuyor. Daha düşük iflas riskine sahip olmalarına ve diğer birçok göstergede geleneksel işletmeleri geride bırakmalarına rağmen yeni kurulan kooperatifler sayıca az. Bu durum, kooperatiflerin önündeki en önemli engellerden biri olan erken aşamadaki finansman eksikliğine bağlanabilir.
Uzun vadede bir kooperatifler topluluğu yaratmak
Members for Co-operation, uzun vadede, Emilia Romagna’dakine benzer bir kooperatifler topluluğu yaratılmasına yardımcı olmak istiyor. Bilindiği gibi Emilia Romagna bölgesi kooperatifler arası karşılıklı işbirliği üzerine inşa edilmiş güçlü bir kooperatif ekosistemine sahip. Bu özelliği ile bir başarı öyküsü haline gelen bölgenin başkenti Bolonya, tüm ülkedeki en yüksek yaşam kalitesine sahip.
Kampanya başlangıç olarak, büyük ve eski kooperatiflerin küçük ve yeni kooperatifleri desteklemeleri için bir fon oluşturulmasını öneriyor. Kârın oldukça düşük bir kısmının (Nationwide %0,01’den daha az, Co-op Group %0,05) fona aktarılması öngörülüyor. 2019 yılı kârları üzerinden hesaplanırsa, Nationwide için yaklaşık 83.000 £ ve Co-op Group için 67.000 £ gibi bir fedakârlık anlamına geliyor ki büyük kooperatifler açısından hatırı sayılır bir yük olmayacağı açık. Gelecekte, küçük ve büyük kooperatiflerin yararına olacak yatırım, satın alma veya diğer işbirlikleri biçimlerinde daha fazla karşılıklı ilişki kurulması düşünülüyor.
Büyük kooperatifler taşın altına ellerini koymalı
Kampanyanın hedeflerine ulaşıp ulaşmayacağını bilemeyiz. Bununla birlikte, başlangıç aşamasındaki yeni kooperatifleri destekleyecek bir fonun kooperatif birliklerinin katkılarıyla oluşturulması ve buradan hareketle uzun vadede bir kooperatifler topluluğu yaratılması, peşine düşmeyi hak eden bir amaç. Bugün, yeni bir kooperatif nesli oluşturmak için büyük kooperatiflerin taşın altına ellerini koymalarını beklemekten daha doğal ne olabilir? Büyük kooperatiflerin ve onların üyelerinin her zaman yaptıklarıyla yetinmemeleri ve kooperatif gelecek hayalini gerçekleştirmek için harekete geçmeleri talebini yükseltmek gerek.
Not: Öne çıkan görsel, Kindel Media — Pexels
