Açık hava sporları, özellikle dağ ve kaya tırmanışı, gerektirdikleri pahalı ekipmanlar nedeniyle her zaman yaygın katılım görmeseler de pek çok tutkulu hayrana sahipler. Bunlardan biri olan Chap Grubb, sevdiği sporların daha erişilebilir olması için gereken donanımı satmak ve almak isteyen kişiler arasında Rerouted Kooperatifi ile aracılık yapıyor ve sürdürülebilirliğe katkıda bulunmayı hedefliyor.
Dış mekan ekipmanları geri dönüştürülüyor: Rerouted Kooperatifi dış mekan ekipmanlarının döngüsünü değiştiriyor
Chap Grubb, 19 yaşında kaya tırmanıcılığına başladığında güzel manzaralar ve tebeşirli ellerden fazlasını buldu: Aynı zamanda içkiden uzak durmasına yardımcı olan bir topluluk keşfetti. Bu nedenle yirmilerinin başındayken, bir yılını 1981 model Volkswagen Vanagon minibüsünde yaşayarak, Kuzeybatı Pasifik boyunca gezerek ve yapabileceği kadar sık tırmanarak, içkisiz bir hayatın tadını çıkararak geçirdi. Boyacılık yaparak biriktirdiği parayı kullanarak günde beş dolarlık bir bütçeyle, fıstık ezmeli ve reçelli sandviçlerle beslenerek yaşamını sürdürdü.
Grubb minimalist hayat tarzına bayıldı ama hâlâ kendi başına halledemediği bir şey vardı: Kaliteli tırmanma ve açık hava donanımı. Yıllar boyunca indirimler için dükkânları gezdikten ve Craiglist sitesi aracılığıyla yabancılarla buluştuktan sonra, Grubb kaliteli ikinci el donanıma ulaşmanın daha iyi bir yolu olması gerektiğine karar verdi.
Bir yıl kadar önce, artık New Mexico’da yaşayan ve hâlâ bir tırmanma tutkunu olan Grubb ve birkaç arkadaşı Rerouted Co-op’u kurdular: İkinci el donanım için basitleştirilmiş bir pazar. (Şirket şu anda bir limited şirket olarak faaliyet gösterse de çalışanların ortak olduğu bir kooperatif olmayı planlıyorlar.)
Donanımlarını satmak isteyenler sadece satılacak eşyaları Rerouted’a gönderiyor ve şirket geri kalanını hallediyor: New Mexico’daki ambarlarında depolama, bir alıcı bulma, müşterilere gönderme ve fiyat belirleme. “Bize donanımlarını göndermek dışında bir şey yapmaları gerekmiyor. Diğer her şeyi biz yapıyoruz – satış, fotoğraf çekimi, tanıtımların yazılması, bunların internet sitesine yüklenmesi ve sürecin tamamlanması,” diyor Grubb.
Sürecin kolaylaşmasının yanı sıra, eşya sahipleri kâr amacı gütmeyen bir çevreci kuruluşu seçmenin memnuniyetini yaşıyorlar. Rerouted satıştan elde edilen gelirin yüzde beşini bağışlıyor. Eşya sahipleri satmak yerine bağışlamaya karar verdiklerinde, Grubb bu fırsatı, kârın yüzde 50’sini seçilen ortak kuruluşlara bağışlamak için kullanıyor. Grubb’ın aynı zamanda bir Mobil Donanım Ünitesi (Mobile Gear Unit, MGU) veya kendi deyişiyle “Magoo”su var. Bununla Birleşik Devletlerin batısındaki çeşitli etkinliklere, dağ ve orman yollarına gidiyor; bağış topluyor, satış yapıyor ve çevresel sivil toplum kuruluşlarıyla ve açık hava erişim gruplarıyla donanım takasları ayarlıyor. Şu ana dek, 20 kadar kâr amacı gütmeyen ortakları var ve liste uzuyor.
Magoo ile Grubb, donanımın gerektiği her yere gidebilir – patikalar olsun, tırmanma noktası olsun, kent festivali olsun. “İşimizi yapabilmemiz için tek gereken bir park yeri ve masamızı kuracak bir yer,” diyor. Eşya sahipleri kendi donanımlarını bulundukları yerde satıp bağışlayabildikleri için Magoo donanım bağışlarının üstündeki yükü alıp açık hava tutkunlarını, paylaşım ve yeniden kullanım ekonomisine katılmaları için yüreklendiriyor.
“Sadece kullanılmış açık hava ekipmanını satmayı, satın almayı ve bağışlamayı kolaylaştırmak ve bu takası mümkün kılan, güvenilir, istikrarlı bir hizmet sağlamak istiyorum,” diyor Grubb.
Rerouted’ın en büyük hedefi, donanımı garajlardan çıkarıp yollara, dağlara, göllere veya nehirlere geri döndürmek ve onlara ihtiyaç duyabilecek ama satın alacak gücü olmayan insanlara ulaştırmak. Ve yığınla tozlu ekipmanı olan donanım meraklıları yardım etmek için hevesliler.
“İşimizin çoğunu bağışların oluşturduğunu gördük,” diyor Grubb. “Çünkü adamın tekinin 5.000$’lık bir dağ bisikleti varsa, bunu kendisi Craiglist’de satar. Ama eğer birinin bir garaj dolusu ekipmanı varsa bunu Craiglist’de satmayacaktır. Bunu yapmak iki haftasını alır ve insanlarda işlerini güçlerini bırakıp bununla uğraşacak kaynak yok, özellikle bir grup beş on dolar değerinde eşya söz konusuysa. Bu yüzden kâr amacı gütmeyen ortaklarımızla bu kadar iş yapıyoruz.”
Erişimin ötesinde, Rerouted gibi şirketler israfı azaltıyor. “Çözüm sürdürülebilirlik, değil mi? Açık Hava Endüstrisi Birliği (Outdoor Industry Association), bu endüstride her yıl 887 milyon doların harcandığını söylüyor. Bu donanımın ne kadarının sırf sahipleri daha iyisini aldıkları veya açık hava etkinliklerinden vazgeçtikleri için depoya kaldırıldığını hayal edin. Milyonlarca dolar değerinde gayet kullanılabilir donanım, garajlarda, depolarda ve dolaplarda tozlanıyor. Şirketler, yeni ürünleri dayatıyorlar ama zaten çok fazla kaynak depolarda duruyor,” diyor Grubb.
Rerouted, yakınlarda bir kitle fonlama kampanyası başlattı çünkü talep, kapasitelerini aşmaya başladı ve şirketin ölçeğini büyütmesi gerekiyor. Bağış yapanlara indirimler, “promosyon ürünler” ve diğer teşvikler veriliyor. “Başka açık hava toplulukları gibi fiziksel bir dükkânımız olmasını ve ulusal çapta ikinci el donanım ticaretiyle uğraşmayı cidden isterim. Böylece donanımların asla dolaba kaldırılmamasını sağlamak isterim,” diyor Grubb.
Hâlâ dışarıda eğlenmek için bol bol zamanı olsa da, şu günlerde Vanagon yerine Magoo’yu kullandığını söylüyor Grubb.
Not 1: Casey O’Brien‘ın Shareable sitesinde 27 Mayıs 2020 tarihinde yayımlanan “Outdoor gear, recycled: Rerouted Co-op is changing the cycle of outdoor equipment” başlıklı yazısından Murat Soysaraç tarafından çevrilmiştir. Erişim
Not 2: Öne çıkan görsel, Patrick Hendry — Unsplash
