Platformlar ve Ağlar
Sosyal kurumlar, ortak ekonomik ve siyasi yakınlıklar ve çıkarlar temelinde gruplar oluşturmaya doğal olarak eğilimlidirler. Avrupa’da sosyal ekonomi kapsamına giren dört tür girişim ve organizasyon biçimi (kooperatifler, mütüel şirketler, dernekler ve vakıflar) bulunmaktadır (Westlund, 2003) ve bu kurumlar kendilerini temsil etme görevini üstlenen çok sayıda organizasyon kurmuştur. Farklı Avrupa ülkelerindeki sektörel çabaların sonucunda; kredi, işçi ve tarım kooperatifleri yanında mütüel sigorta şirketlerini, vakıfları ve tasarruf sandıklarını temsil eden kurumlar, birlikler ve platformlar ortaya çıkmıştır.
Bu yazıda, Avrupa Ekonomik ve Sosyal Komitesinin 2012 yılındaki raporundan (EESC) yararlanarak, bu dört grubun her biri için temsilci kuruluşları kısaca tanıtmaya çalışacağım. Doğal olarak burada sıralanan platformlar ve ağlar aynı zamanda Avrupa’da sosyal ekonomiyi temsil eden kuruluşlardır. Elbette sosyal ekonominin örgütlenme biçimleri bu yazı ile sınırlı kalmayacak; konuyu farklı örnekler üzerinden incelemeyi ve karşılaştırmalar yapmayı amaçlayan başka yazılar da olacak.
Kooperatifler için Temsilci Kuruluşlar
– EUROCOOP (European Community of Consumer Cooperatives): Avrupa Tüketici Kooperatifleri Topluluğu
– CECODHAS (European Liaison Committee for Social Housing): Avrupa Sosyal Konut İrtibat Komitesi
– CECOP (European Confederation of Workers’ Cooperatives, Social Cooperatives and Participative Enterprises): Avrupa İşçi Kooperatifleri, Sosyal Kooperatifler ve Paylaşımcı Girişimler Konfederasyonu
– COGECA (General Confederation of Agricultural Cooperatives): Tarım Kooperatifleri Genel Konfederasyonu
– GEBC (European Cooperative Banking Group): Avrupa Kooperatif Bankacılığı Grubu
– UEPS (European Union of Social Pharmacies): Avrupa Birliği Sosyal Eczaneleri
Cooperatives Europe (Avrupa Kooperatifleri) bu türdeki tüm temsilci kuruluşların çatı kuruluşudur.
Mütüel Şirketler için Temsilci Kuruluşlar
– AIM (International Association of Mutual Societies): Uluslararası Mütüel Şirketler Birliği
– AMICE (Association of Mutual Insurers and Insurance Cooperatives in Europe): Avrupa Mütüel Sigortacılar ve Sigorta Kooperatifleri Birliği
Dernekler ve Sosyal Eylem Kurumları Temsilci Kuruluşlar
– CEDAG (European Council of Associations of General Interest): Avrupa Kamu Yararına Çalışan Dernekler Konseyi
– EFC (European Foundation Centre): Avrupa Vakıf Merkezi
– Social Platform (European Platform of Social NGOs): Avrupa Sosyal Sivil Tolum Kuruluşları Platformu
Avrupa düzeyindeki bu temsilci kuruluşların çoğu Avrupa Sosyal Ekonomisi (Social Economy Europe, SEE)’nin üyesidirler. SEE’nin önceli, Kasım 2000’de oluşturulan Avrupa Kooperatifler, Mütüel Şirketler, Dernekler ve Vakıflar Daimî Konferansı (CEP -CMAF)’dır. Ocak 2008’de CEP-CMAF ismini Avrupa Sosyal Ekonomisi olarak değiştirmiştir.
Son 15 yılda Avrupa’da sosyal ekonomiyi temsil eden platformların, devlet kurumlarının (kasaba konseyleri) ve/veya şirketler ile sosyal ekonomiyi aktif olarak teşvik eden diğer sosyal organizasyonların ortak ağlar oluşturmaya başladığını görüyoruz. Akla ilk gelen örnekler arasında, Portekiz, Fransa, İspanya, İtalya, Fas ve Tunus’un ulusal sosyal ekonomileri ya da kooperatif platformlarından oluşan ESMED (the Euro-Mediterranean Social Economy Network), Avrupa-Akdeniz Sosyal Ekonomi Ağı; REVES (the European Networks of Cities & Regions for the Social Economy), Sosyal Ekonomi için Avrupa Kentleri ve Bölgeleri Ağı; ENSIE (the European Network for Social Integration Enterprises), Avrupa Sosyal Bütünleşme İşletmeleri Ağı ve FEDES (European Federation of Social Employers), Sosyal İşverenler Avrupa Federasyonu bulunmakta. CIRIEC-International ise şirketleri temsil eden organizasyonları, kamu sektörünü, çok sayıda Avrupa ülkesindeki sosyal ekonomi ve kooperatif ekonomisi kuruluşlarını bu alanda uzmanlaşmış araştırmacılarla bir araya getiren sıra dışı bir kurum örneği olarak dikkat çekmektedir.
