Coopérnico yenilebilir enerji kooperatifi, farklı mesleki geçmişlere ve farklı yaşam biçimlerine sahip, ancak sürdürülebilir kalkınma prensibinde anlaşmış 16 kişilik bir grup tarafından 2013 yılında kurulmuştur. Kurulduğu günden bu yana giderek daha çok kişi kooperatifin faaliyetlerine ve yönetimine katılmış ve gelinen noktada ortak sayısı 1555’e ulaşmıştır.
%100 yenilebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi yapan ve tüm ülkeye rekabetçi fiyatlarla elektrik satan kooperatif, Portekiz’in ilk yenilenebilir enerji kooperatifidir. Yeni bir sosyal, ekonomik ve çevresel paradigmanın oluşturulmasına bireylerin katılımını destekleyen bir kooperatif olan Coopérnico REScoop üyesidir.
Coopérnico, Portekiz’de bireylere veya kendilerini farklı kılan özel ve kâr amacı gütmeyen tüzel kişilere verilen Gulbenkian Ödülü’nü, 2018 yılında sürdürülebilirlik alanında kazanmıştır. Gulbenkian Ödülü, Portekiz’de benzeri olmayan bir modelle çalışan Coopérnico’nun o güne kadar yaptığı çalışmaların ve elde ettiği sonuçların tanınırlık kazanması açısından önemli olmakla birlikte, esas olarak kooperatifin büyümesi için bir kaldıraç olmuştur.
Coopérnico’ya ortaklık, 60 € tutarında en az 3 hisse senedi alımı ile gerçekleşmektedir.
Taahhütler
Coopérnico’nun üyelerine sunduğu taahhütler aşağıdaki gibi sıralanabilir.
%100 yeşil enerji: Üretilen tüm elektrik enerjisi sadece yenilenebilir enerji kaynaklarından elde edilir.
Toplumsal değer yaratmak: Doğrudan işbirliği ile gerçekleştirilen tüm projelerden elde edilen gelirin bir kısmı, sosyal ekonomiye veya eğitim kuruluşlarına aktarılarak toplumsal değer yaratılır.
Yerel kalkınma: Yeni bir proje başlatıldığında her zaman yerel ortaklara öncelik verilir. Yerel düzeyde projeler yaratmak daha sürdürülebilir bir ekonomiye geçişi teşvik etmenin bir yoludur.
Şeffaflık: Projeler, kalıcı ve güvene dayalı ilişkiler temelinde yürütülmektedir. Projelerle ilgili güncellenmiş bilgiler tüm üyelerle paylaşılmaktadır.
Neden bir Coopérnico projesine yatırım yapmalısınız?
Diğer yenilenebilir enerji kooperatifleri gibi Coopérnico da projeleri için yatırımcı arayışındadır. Potansiyel yatırımcıları ikna etmek amacıyla kooperatifin başarıları yanında yenilenebilir enerjinin önemine de dikkat çekilmektedir:
- Sürdürülebilir yatırım: Yenilenebilir enerjinin ekonomik, çevresel ve sosyal faydaları vardır.
- Çevresel faydalar: Yenilenebilir enerjiye yatırım yapılması, fosil yakıt kullanımının azaltılmasını sağlar; dolayısıyla atmosferik kirlilik ve iklim değişikliği ile mücadeleye katkıda bulunur.
- Sosyal faydalar: Coopérnico ile sosyal dayanışma örgütleri arasında geliştirilen projeler, bu örgütlerin finansmanına, kullanılmayan alanları (örneğin çatılar veya boş araziler) kullanmalarına yardımcı olmanın bir yoludur.
- Bilinçli yatırım ve gerçek değerin yaratılması: Her yatırımcı, yatırım yapmaya karar verdiği sermayenin nereye yatırıldığını ve bunu pozitif bir amaç için kimin kullandığını bilir.
- Yatırım dönemi boyunca yatırılan sermayenin kısmi getirisi: Yatırım, planına uygun olarak tanımlanır ve kooperatifin diğer projelerine sermaye ve yatırım beklentisi sağlar.
- Beklenmedik komisyonlar olmadan cazip faiz oranı: İlk yatırımın geri ödenmesinden sonra yatırımcıların yıllık %2,5-4 oranında temettü almasını sağlayacak şekilde planlanmaktadır.
- Yatırım güvenliği: Coopérnico, fotovoltaik modüllerin planlanması ve kurulumunda deneyimli uzmanlara sahiptir. Ayrıca güneşlenme süresi oldukça kararlı ve tahmin edilebilirdir.
- Yerel kalkınmanın teşvik edilmesi: Coopérnico, Portekizli ve mümkünse projeleri uyguladığı yerlerdeki tedarikçileri tercih eder.
- Portekiz güneşi: Coopérnico tarafından kullanılan enerji kaynağı şimdiye kadar güneş olmuştur. Projelerimiz, güneş enerjisi bakımından zengin olan Portekiz’de, bu kaynağın daha iyi tanınmasına ve keşfedilmesine yardımcı olmaktadır.
- Önceki projelerin başarısı: Coopérnico, başarılı bir şekilde faaliyet gösteren 20’nin üzerinde proje gerçekleştirmiştir.
İş Kavramı
Coopérnico, sosyal doğasını dayanışma, eğitim veya çevre koruma projelerine destek ile birleştiren bir yenilenebilir enerji kooperatifi olarak aşağıdaki iş modelini benimsemiştir.
- Yeni bir enerji, toplum ve iş modeline katkıda bulunmak isteyen bireyler ve şirketlerin dâhil oldukları geniş bir topluluk oluşturmuştur.
- Yatırımlardan elde edilen tasarrufların bir kısmı, her bir ortağın istediği parçaya sahip olabileceği küçük yenilenebilir enerji projelerinde birleştirilmiştir.
- Üretilen elektrik, elektrik şebekesine entegre edilmiş; ailelere ve işletmelere tedarik sağlanmıştır.
- %100 yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretimi (karbondioksit ve diğer kirletici emisyonlar olmadan) ve satışı ile ekonomik ve çevresel faydalar sağlanır.
- Yaratılan faydalar toplum, yatırımcılar ve çevre arasında dağıtılır.
Coopérnico iş modeli Şekil 1’de sunulmuştur.
Yatırımlar
Coopérnico güneş enerjisi temelli üretim yapan bir yenilenebilir enerji kooperatifidir. İlk elektrik enerjisi üretim tesisi, bir grup arkadaşın Quinta do Caracol’da fotovoltaik üretim girişimi başlattığı Algarve bölgesindeydi. Gelinen noktada Coopérnico, kırsal ve kentsel alanlarda enerji yatırımları yapmaktadır.
Elektrik enerjisi üretim yatırımları, ilk yatırımın geri ödenmesinden sonra yatırımcıların yılda %2,5-4 oranında temettü almasını sağlayacak şekilde planlanmaktadır. 1.625.250 € tutarında yatırımı ve 1030 sözleşmesi bulunan Coopérnico’nun fotovoltaik yatırımlarından bazıları Tablo 1’de sunulmuştur.
Tablo 1. Fotovoltaik yatırımlar
Adı | Güç (kWP) | Yatırım (€) | Türü |
Escola Neves Júnior | 74,8 | 53000 | İşletimde |
Emiliano da Costa | 60,5 | 42750 | İşletimde |
Escola Pinheiro e Rosa | 90,7 | 64250 | İşletimde |
Centro da Pegada | 76,4 | 75500 | İşletimde |
VOT S. Francisco | 170,1 | 150000 | İşletimde |
ALFACOOP | 119,9 | 99000 | İşletimde |
CAM | 86,7 | 77000 | İşletimde |
Escola JG Zarco | 55,7 | 51000 | İşletimde |
Estacionamento solar | 51,0 | 57000 | İşletimde |
Cercimor-Lar | 41,1 | 45500 | İşletimde |
Lar S. Silvestre | 86,4 | 80000 | İşletimde |
Cerciespinho | 116,6 | 100000 | İşletimde |
ASMAL | 46,0 | 53750 | İşletimde |
Fundação Irene Rolo | 46,0 | 55750 | İşletimde |
CM Mangualde | 86,0 | 133500 | İşletimde |
Projeto Biovilla | 7,1 | 9500 | İşletimde |
CAO Júlia Moreira | 30,0 | 33000 | İşletimde |
A Tartaruga e a Lebre | 23,0 | 29000 | İşletimde |
Quinta do Caracol | 16,0 | 32500 | İşletimde |
Assoc. João Santos | 46,0 | 47000 | İşletimde |
Portefólio Coopérnico | 189000 | İşletimde | |
Adega de Palmela | 271,5 | 219750 | İnşaat Halinde |
CBES Padre Tobias | 169,5 | 116500 | İnşaat Halinde |
Adega de Mangualde | 173,8 | 105000 | İnşaat Halinde |
O Pontão | 23,6 | 22000 | Planlanan |
Wp: güneş panellerinin test koşullarındaki maksimum gücüdür.