Çoğu insan marketlerin kooperatif olabileceğini biliyor. Bazıları günlük bakım veya konut kooperatiflerini duymuş olabilir. Ama gerçek şu ki, kooperatif modeli, ekonominin herhangi bir sektöründe bir iş yaratmak için kullanılabilir. İşletmenin amacı açıksa ve ilgili tarafların karar verme gücünü paylaşma arzusu varsa, kooperatifin sağladığı ürün veya hizmet türü hiç de önemli değildir. Bu noktayı kanıtlamak için, ekonominin beklenmedik sektörlerinde bazı ortak çalışmalara bir göz atalım. (Kooperatif profesyonelleri bile bu kooperatiflerin bir kısmının var olduğunu duyduğunda şaşırabilir.)
Veri Kooperatifleri
Çevrimiçi teknolojinin yaygın olarak benimsenmesi sayesinde, her gün inanılmaz miktarda veri oluşturuyoruz. Artan bir şekilde, kooperatif modeli verileri yaratanların yararına (ve güvenliğine) bağlamak için kullanılıyor. Yazar ve profesör Nathan Schneider, platform kooperatiflerine ilişkin 2018 MacPherson Talk konuşmasında kooperatif modelinin, verileri yaratıcı bir şekilde yakalama ve yaratıcılarının yararına kullanma becerisi hakkında konuştu. Hem tarım sektöründen hem de sağlık sektöründen örnekler kullandı. “Kooperatiflerin geleneksel olarak güçlü olduğu tarımda yeni bir tarımsal gelişme kuşağı görüyoruz,” diyen Schneider, “çiftçiler, ‘yeni traktörlerimizin çıkardığı tüm verilerle bir şeyler oluyor, bunun kontrolü kimde olacak?’ diye bir şeylerin farkına varmaya başladıklarında… Üreticilerin rekabetçi bir piyasada iş yapmak için ihtiyaç duydukları piyasa ve teknolojiye erişim sorumlulukları devam ederlerken yeni nesil çiftçi teknolojilerinin çiftçilerin kendileri tarafından kontrol edilmesini sağlamak nasıl bir şey olurdu?
Bunun iyi bir örneği, Grower Information Services Co-operative (Yetiştirici Bilgi Hizmetleri Kooperatifi)’dir. Üreticinin sahip olduğu bu organizasyon, tarım teknolojisine ve veri depolama alanına odaklanmakta ve bu veriler üyelerine yönelik olarak kullanılmaktadır.
Müzik Akışı
Schneider’in bahsettiği bir diğer platform, bir müzik yayını hizmeti olan Resonate (yani Spotify’a alternatif bir kooperatif ) idi. Resonate, üç farklı paylaşım sınıfına sahip çok paydaşlı bir kooperatiftir: müzisyenler, dinleyiciler ve personel / gönüllüler. Resonate’in misyonu, sanatçıların eserlerine adil bir şekilde ödeme sağlamaktır. Müzik akışı (buna sahip olmak yerine) popüler hale geldiğinden, bağımsız müzisyenler ürettikleri müzik için aldıkları parada bir düşüş yaşadılar. Resonate’in “akışa sahip olma” modeli, kullanıcıların tüm müziklerine erişmek için aylık bir abonelik ücreti ödemesi yerine bir şarkıyı her dinlediklerine az bir ücret alıyor. Bir kullanıcı bir şarkıyı 9 kez dinledikten sonra, o şarkıya sahip olur ve müzisyenler diğer yollar ile satmış olsalardı elde edebileceklerinden daha yüksek fiyat elde ederler.
Ek Dil Olarak İngilizce Öğretimi
Victoria’da bir grup İngilizce öğretmeni, yeni gelenlere İngilizce öğretmenin daha iyi, daha hızlı yollarının olduğunu hissettiğinde, kendi başlarına hareket etmeye karar verdiler. Bunu yaparken, öğretmenleri tarafından sahip olunan ve işletilen bir işçi kooperatifi olan Real English Victoria veya REV’i yarattılar. Ve formül işe yaradı – bu yıl REV, Kanada’daki en iyi İngilizce dil okullarından biri seçildi.
Kütüphane Hizmetleri
Bazı kooperatifler kütüphane olarak görev yapar. Bu kooperatifler, kaynakları ve hizmetleri uygun maliyetli ve verimli bir şekilde sunar. Örneğin, BC Libraries Co-operative (BC Kütüphaneleri Kooperatifi), üye kütüphaneleri için Bilgi Teknolojisi (BT) altyapısı sağlar. Kooperatif, web siteleri oluşturur ve barındırır. Kütüphanelerin fiber optik ağlara erişimini genişletir, e-kitaplar, veritabanları ve uygulamalar için lisans sağlar ve kütüphane çalışanlarının kaynakları paylaşması için çevrimiçi alan sağlar.
Öğrenci Kredileri
Bu blogun düzenli bir takipçisi olarak, muhtemelen zaten kredi birlikleri kooperatiflerinin finans kurumları olduğunu biliyorsunuzdur. Ayrıca, BC ve Alberta gibi yerlerde gerçekten harika yatırım ortakları da var. Ancak Washington eyaletindeki Salish Sea Cooperative Finance (Tuzlu Deniz Kooperatifi Finansmanı) biraz farklı. Bu benzersiz finansal kooperatif, bunu karşılayabilenler için etik bir yatırım fırsatı sunmakta, öğrencilere borçlarını ödemek için daha az zorlayıcı bir yol sunmaktadır. Düşük faizli bir krediden yararlanan öğrencilerin finansal okuryazarlığını arttırmaktadır.
Not: Aasa Marshall’ın yazısından kısaltılarak alınmıştır. Erişim
