Equal Care gittikçe önem kazanan bir konu olan bakım sektöründe uzmanlaşan yenilikçi bir kooperatif. Çok paydaşlı ortaklık yapısı ve faaliyetlerini bir platform yardımıyla sürdürmesi bakımından ilgi çekici özellikler taşıyan bu kooperatif bakım işinin tüm taraflarını gözeten bir modeli yaygınlaştırmaya çalışıyor.
Özlerindeki ortak ilkeler ve değerler bütünü ile kooperatifler, üyelerinin ihtiyaçlarını ve isteklerini yerine getirmek için kurulurlar. Tam olarak bunu yapan bir Yorkshire kooperatifini keşfedin…
Yakınları kronik yatırım eksikliğiyle boğuşan bir bakım sisteminin yardımına ihtiyaç duyduğunda, insanlar çoğunlukla âciz kaldıklarını hissederler. Bu güçsüzlük, bakıma ihtiyaç duyanlar ve ailelerinin ötesinde, düşük ücretlerle çalışan, katı ve kişiye özel olmayan nöbet çizelgelerinin tutsağı olan bakım elemanlarına da uzanır.
Batı Yorkshire’daki Calder Valley’de bulunan Equal Care Co-op (Eşit Bakım Kooperatifi), hem bakıma ihtiyaç duyan hem de bakım veren kişilere yetki vererek kalıpları kırıyor. Özgün, yenilikçi ve işe yarıyor.
Equal Care kooperatifinde çalışan 26 yaşındaki bakım elemanı Henry Drumm, kuruluşun temel ilkesini şu sözlerle vurguladı. “İnsanlar arasındaki ilişki Equal Care’deki en önemli özellik. Bu, insan merkezli bir bakım; çok daha bütünsel olan ilişki merkezli bir hizmet. Çok daha anlamlı.”
Equal Care Birleşik Krallık’in ilk platform tabanlı sosyal bakım ve destek kooperatifi unvanını gururla taşıyor. Ortakların ortaklaşa geliştirdikleri ve sahibi oldukları çevrimiçi platform, destek alan kişilere kendi ekiplerini kurma ve yönetme imkânı veriyor. Bu ekip aile üyelerinden, ücretli bakım elemanlarından, gönüllülerden, komşulardan ve arkadaşlardan oluşabilir. Nöbet çizelgelerini oluşturmak ve idare etmekten farklı seviyelerde fiziksel ve uzaktan bakım ve destek sağlamaya kadar değişen görevler ekibe bölüştürülüyor.
Güçlendirmeye, işbirliğine ve ilişkilere böyle odaklanılması, kooperatifin bakım alanların ve bu bakımı verenlerin uzlaşması için çalıştığı anlamına geliyor. Dahil olan herkesin mutlu olması gerekiyor ki bu da anlamlı, dayanıklı ve istikrarlı bakıcılık yaratılmasına yardımcı oluyor. Devlet tarafından finanse edilen bakım hizmeti ile arasındaki tezat daha keskin olamazdı.
İnsan merkezli bir yaklaşımın sosyal bakımdan daha önemli olduğu bir sektör hayal etmek güç. Equal Care Kooperatifi ile insanlar işitildiklerini, güçlendiklerini ve kendi bakımları üzerinde kontrol sahibi olduklarını hissediyorlar.
– Henry Drumm, bakım elemanı, Equal Care Kooperatifi
Bakıcılar için bu, görevlerin çeşitlenmesinin yanı sıra artan sorumlulukla birlikte zorlayıcı olabilmekte. Equal Care Kooperatifi işveren olarak Gerçek Yaşanılır Ücret ödüyor, serbest çalışanlar ise serbest çalışmanın maliyetlerini karşılamak için daha yüksek bir saatlik ücret talep edebiliyorlar. Ancak elde edilen kazanımlar, seyahat süresi için ödeme yapılmasını da içeren parasal teşviklerin ötesine geçmektedir.
Henry şunları söyledi: “İnsanların her biri ayrı bireylerdir, dolayısıyla her bir bakım paketi kişiye özeldir. Bir bakım çalışanı olarak, arkadaşlarla ve akrabalarla da iletişim halinde olduğunuzdan daha sıkı bağlar kuruyorsunuz. “Eğer daha ilgili olursanız, daha duyarlı olursunuz. Bu, bakım hizmeti sunmanın daha tatmin edici ve daha gerçek yolu.”
Destekçi, çalışan, yatırımcı ya da savunucu olabilen ortaklar Equal Care Kooperatifi’nin sahipleri. Kooperatif, kişisel bakımdan ruh sağlığı ve refah desteğine kadar her türlü desteği sunuyor.
| Equal Care Kooperatifi’nde dört ortak grubu vardır: Destek alan ortaklar, savunucu ortaklar, yatırımcı ortaklar ve çalışan ortaklar (ücretli çalışanlar, gönüllüler ve akran destekleyiciler)
Destek alan ortaklar kooperatif tarafından düzenli olarak desteklenirler (gönüllü veya ücretli olarak). Savunucu ortakların bir yakını veya arkadaşı kooperatiften destek almakta ancak kendilerini kooperatife ortak olamamaktadır. Bir kişi desteklenen ortağın ya da desteklenen ortak olma kapasitesi olan bir kişinin savunuculuğunu yapıyorsa savunucu ortak olamaz. Destek alan ortakların ve savunucu ortakların çalışan ortaklığa geçmesi mümkündür. Çalışan ortaklar kooperatife düzenli olarak katkısa bulunan (ücretli ya da gönüllü) ortaklardır. Haftalık (ya da aylık) olarak belirlenen çalışma saatinden daha az çalışan ortaklar Genel Kurul kararıyla ortaklıktan çıkarılabilir. Yatırımcı ortaklar kooperatifin Topluluk Payı teklifine başvuran ve başvurusu kabul edilen ortaklardır. Kooperatife yapılan bu yatırım üzerinden %30 vergi indirimi elde etmek mümkündür. Yatırılan paraya üç yıl sonra başlamak üzere %3 faiz ödenecektir. Ancak Topluluk Payı teklifi sürekli olmayıp kooperatifin gerekli finansmanı elde etmesiyle birlikte başvurulara kapatılmıştır.
Her ortak bir oya sahip olmakla birlikte, genel kurul toplantılarında yatırımcıların oyları, kaç yatırımcı olduğuna bakılmaksızın, kullanılan toplam oyların %10’u olarak değerlendirilmektedir. Bu oranın %20’ye çıkarılması planlanmaktadır. Ayrıntılı bilgi için: Kooperatif anasözleşmesi, yatırım teklifi |
Equal Care’in kurucu ortağı Emma Back şunları söyledi: “Equal Care, sosyal bakımda yaşanan iktidar (güç) sorunu nedeniyle kuruldu. Güç, tüm sistemin etrafında ve uğruna inşa edildiği şeyin merkezinde olmayan insanlarda bulunuyor yani destek alan ve destek veren insanlarda.”
Temelde, sosyal bakımın merkezinde görmezden gelinen, sömürülen ve risk sermayesi haline getirilmiş bir ilişki var. Bu güç dinamiğini destek alan ve destek veren insanların lehine dengelemek üzere yola çıktık. Bu tamamen ilişkiler ile ilgili.
– Emma Back, Equal Care Kooperatifi’nin kurucu ortağı
Michele Rashman, demans hastası annesine belediye tarafından sağlanan desteğin yarattığı hayal kırıklığının ardından Equal Care Kooperatifi’ne başvurdu. Ciddi endişelerinden biri, annesinin bakımı için çalışan görevlilerin zaman kısıtlamaları nedeniyle bakımın sürekliliğinin sağlanamaması ve bu durumun sıkıntı yaratmasıydı.
Michele şunları söyledi: “Equal Care ile üç ya da dört kişilik bir ekibimiz var ve ben kimin ne zaman geleceğini biliyorum. Ve onlar hakkında çok şey biliyorum. Bakımın sürekli olduğu ve bakım çalışanlarının sömürülmediği bu sistemi seviyorum.”
Not 1: Bu yazı, Murat Soysaraç tarafından Co-operatives UK’nin internet sitesinde yayımlanan kooperatif öyküsünden ve Equal Care Kooperatifi’nin internet sayfasında yer alan bilgilerden derlenmiştir.
Not 2: Öne çıkan görsel Equal Care Kooperatifi’nin internet sitesinden alınmıştır.
