Uygulama köşemizin bugünkü konuğu Slovenya’dan geliyor. Soglasnik Dil Kooperatifi mütercim-tercümanlık, dil kursları ve redaksiyon hizmetleri sunuyor. Gerek çalışma alanı gerek demokratik yönetimi ve adil paylaşımı ilke edinmiş yapısı ile yeni nesil kooperatifler grubu içinde değerlendirilebilecek Soglasnik kooperatifini tanıma fırsatını kaçırmamalısınız.
“Adil işe adil ücret”in bir yaşam biçimi olduğu Slovence dil hizmetleri veren Soglasnik kooperatifi ile tanışın.
2014 yılında, 15 dil öğrencisinden oluşan bir grup tarafından Slovenya’nın Ljubljana kentinde kurulan Soglasnik, bağımsız işçilerden (Slovencede producentska zadruga) oluşan bir kooperatiftir. Kooperatifin şu anki başkanı, İngilizce ve Almanca dillerinden yazılı ve sözlü çeviri yapan Maša Dolanc ve Soglasnik proje yöneticisi Daša Ložar ile bir araya gelme fırsatı bulduk.
Yeni mezun bu öğrenciler dil hizmetleri sektöründe iş aramaya başladıklarında Slovenya ekonomisi hâlâ 2008 krizinin ortaya çıkardığı sıkıntıları yaşıyordu. Kurucular kooperatif modeline ilgi duydular ve onu elverişli bir seçenek olarak gördüler böylece denemeye karar verdiler. Kooperatif modelinin, farklı alanlardan dil çalışanları için bir güvenlik ağı oluşturmalarına ve adil işe adil ücret vermelerine olanak sağlayacağını anlayana kadar, kooperatif dünyasına yaklaşımları oldukça toydu.
Diğer tüm ajanslar gibi, başlangıçta pazara girmek ve kendi müşteri tabanlarını oluşturmak zorundaydılar. Bu aşamada, farkındalık yaratmak onlar için çok önemliydi çünkü akıllarındaki kooperatif fikri müşteriler tarafından her zaman anlaşılmıyordu. “Çalışmanın değeri ve önemi”, esas olarak kâra odaklı olan mevcut rekabetçi piyasada bir öncelik değildir. Potansiyel ve gerçek müşteriler, Soglasnik’in ‘adil iş, adil ücret’ felsefesini anladıklarında, kooperatifi desteklemek için daha fazlasını ödemeye istekli oldular. Sonuçta onlar çok kaliteli hizmet sunuyorlar ve felsefelerini anlayan her kesimle çalışmaya istekliler.
Kooperatifi kurmak için her ortak başlangıçta 100 Euro katkıda bulundu. Bugün 7 yıllık çalışmanın sonunda, önce çevrimiçinde, ardından Ljubljana’da kendi ofislerini kurarak işlerini geliştirdikten sonra, yıllık 100.000 Euroluk bir gelire sahipler ve şu anda 17 ortakları var.
Bu ortaklardan üçü kooperatif tarafından istihdam edilmiştir; ikisi proje yöneticisi ve biri de mütercim olarak çalışmaktadır. Geri kalanlar, kooperatifin doğrudan iş sağladığı serbest çalışan işçilerdir.
Ağır ama emin adımlarla büyüyoruz. Bu; cesaret, zaman ve enerji gerektirir, diyor Daša.
Amaçları bir işçi kooperatifi (Slovencede delavska zadruga) olmak ve sonunda tüm ortaklarını, tam işçi-ortak haline getirmek ve herkes için adil çalışma koşulları sağlamaktır.
Kooperatifin işleri esas olarak Slovenya merkezlidir; çevirmenleri birçok Avrupa ve dünya dili ve Slovence arasında karşılıklı çeviride uzmanlaşmıştır. Ve şu anda yalnızca Slovenya’da değil, tüm dünyada etkinler. 2020 yılında COVID-19 pandemisi nedeniyle iş talebinin ilk kez azalmasının ardından, bir Amerikan kooperatifiyle büyük bir projeye imza atarak yıllık gelirlerine ulaşmayı başardılar. 2020’nin sonunda, müşterilerin etkinliklerini çevrimiçi ortama taşımasıyla işleri yeniden istikrar kazanmaya başladı.
Kooperatif, toplum üzerindeki etkisine de önem veriyor. Gelirlerinin %20-25’i, kooperatifin yaşaması için gerekli olan yönetim veya kira gibi yapısal maliyetlere, %60’ı maaşlara yatırılırken, geri kalanı göçmenlere Slovence öğretmek veya sosyal geçmişi kötü olan insanlara yardım etmek gibi gönüllü çalışmalarla yerel topluluk faaliyetlerine yeniden yatırılıyor.
Kooperatif olmanın avantajına gelince, küçük olmalarına rağmen, belirli bir kalitede iş sağlayabiliyorlar ve takip etmek istemedikleri projelere, örneğin potansiyel bir müşteri onların değerlerini kabul etmediğinde, hayır diyebiliyorlar.
Soglasnik’in ortakları, önemli kararları tartışmak ve oylamak için üç haftada bir toplanıyor. Ayrıca, kooperatifin ana stratejilerini, ortakların beklentilerini tartışmak için yılda iki kez ve seçimler için yılda bir kez bir kooperatif hafta sonu düzenleniyor. Bunun yanında, işçilerin mutlulukları ve kooperatifte çalışmaya devam etme istekleri her yıl değerlendiriliyor.
Haftalık işlerde, en acil sorunları tartışmak üzere bir iç ekip toplantısı yapılıyor. Başlangıçta bütün projeler tüm üyelerin ortak kararı ile kabul ediliyordu, ancak şimdi piyasada daha iyi tanındıkları ve büyüdükleri için günlük kararların daha hızlı verilmesi gerekiyor, dolayısıyla kararların onaylanmasına sadece yöneticiler ve kararın yakından ilgilendirdiği ortaklar katılıyor. Büyüme süreci, Soglasnik kooperatifinin demokratik doğasını korurken farklı bir şekilde yeniden örgütlenmesini gerektiriyor, ortakların yüzleşmeye hazır göründüğü bir zorluk.
Soglasnik şeffaf ve açık insanlardan, arkadaşlardan ve meslektaşlardan oluşuyor. Birbirinize her zaman güvenebileceğiniz bir güvenlik ağı, dürüst ve dayanışmacı bir ortam.
Eve dönmek gibi. Bu büyük bir aile ve birlikte büyüyeceğiz. Sadece para kazanmaktan çok daha fazlası, Soglasnik bizim çocuğumuz ve çocuğumuzun – herkesin daha iyi bir geleceğe sahip olması için – bağımsız, şeffaf ve sosyal olarak bilinçli bir şirkette büyümesine yardımcı olmak için elimizden gelenin en iyisini yapacağız, diye güvence veriyor Maša ve Daša.
Not: CECOP internet sitesinde 28 Temmuz 2021 tarihinde yayımlanan yazıdan Aylin Çiğdem Köne tarafından çevrilmiştir. Erişim
