Zaman Bankacılığı için 7 Adım

Zaman bankacılığı, bir topluluğun üyelerinin para kullanmadan becerilerini değiş tokuş etmesini sağlayan alternatif bir para birimidir.

Zaman bankacılığına bugünden başlamanıza yardım edecek yedi adım

Topluluğumun hayrı için bir iş yaptığımda daha zengin hissediyorum. Eğer yerelde gönüllü olarak çalıştıysanız bunu deneyimlemiş olabilirsiniz.

Geçenlerde komşumun (kendisi harika bir masözdür), ailesi için yemeklerde kullacağı şitaki mantarlarını meşe kütüklerine aşılamam karşılığında bana masaj terapisi yapmaya gönüllü olduğunu öğrendim. Bana göre bu takas paradan daha değerli; birbirleriyle paylaşacak özgün yetenekleri olan insanların kurduğu dolaysız bir bağ.

Zaman ve parayla ilişkinizi tamamen dönüştürerek, tek bir kuruş bile harcamadan deneyimlediğiniz neşeyi arttırabilir, topluluğunuzu güçlendirebilir ve tasarruf edebilirsiniz.

Buna zaman bankacılığı deniyor. İşte zaman bankacılığına başlamak için atabileceğiniz yedi adım.

1. Para yerine kredi ile (yani zamanla veya alternatif para birimleriyle) alışveriş yapın.

Çoğumuzun yorucu, bize neşe getirmeyen ve temel ihtiyaçlarımızı karşılamamıza yetecek kadar para kazandırmayan işleri var. Fakat, normalde ödeme yapmamız gereken hizmetlere erişmek için becerilerimiz, zamanımız, kullanılmış eşyalarımız gibi varlıkları kullanıp paylaşarak para kullanmadan ihtiyaçlarımızı karşılayabiliriz. Bu bize neşe getirir ve zaman kazandırır, aynı zamanda pandemi sebebiyle büyük ölçekte sosyal yalıtımların yaşandığı bir dönemde topluluğumuzu büyütmemize yardımcı olabilir.

Zaman bankacılığı tüm bu faydalarıyla bir çözüm olabilir.

Kavramla yeni tanışan zaman bankacısı Natalee, katılma sebebinin pandeminin bastırdığı bir dönemde bir takas platformu arayışı olduğunu söylüyor.

“2020’nin başında, işten çıkarmalar tüm dünyada yayılırken, ekonominin durumu ve insanların para kazanamadan kaynaklara nasıl erişeceği konusundaki endişem artıyordu. İnsanların sahip oldukları yetenekler için puan kazandıkları ve bu puanları diğer hizmetler karşılığında değiş tokuş ettikleri bir takas platformu (gerçekte süslü bir hesap çizelgesi) kurmak istedim. Şansıma karşıma Simbi çıktı; daha da kullanıcı dostu bir arayüz, ben de fikir değiştirip ona katıldım.”

2. Bir platform seçip üye olun

Zaman bankalarının tarihi ve ne oldukları hakkında daha fazlasını buradan okuyabilirsiniz. Ama seçebileceğiniz iki tip platform olduğunu aklınızda tutun.

Bir zaman bankası değişimlerin hesabını tutan ve ister bahçede çalışarak, isterse yasal danışmanlık sağlanarak ya da birinin dişlerini temizleyerek geçirilmiş olsun her saate eşit değer veren alternatif bir kayıt sistemidir. Zaman bankacılığının babası Edgar Cahn tarafından kurulan  Community Weaver by Timebanks USA, popüler bir seçenektir. Onların zaman bankaları dizin sayfasını ziyaret edebilir ve eyaletlere göre kendi bölgenizdeki zaman bankalarının kapsamlı bir listesine ulaşabilirsiniz (Hourworld’den Time & Talents’ın ayrıca kendi rehberi var). Dünyanın her tarafında zaman bankaları olmasının yanı sıra kendi bankanızı da kurabilirsiniz.

Başka bir seçenek de şu ana kadar benim de tercih ettiğim krediye dayalı para sistemi. Bu sistem de işlem yapmak için finansal olmayan bir platform sunuyor ama tek tek hizmetlerin ve işlemlerin değeri saatlerle değil kullanıcıların kendileri tarafından değerlendiriliyor. Yani bu platformlarda eşyalar ve değerli mallar dahil, diğer şeylerin takası da yapılabilir. YING (beceri paylaşım grubu) ve Nomos yeni ortaya çıkan zaman bankacılık platformlarına iki örnek. Simbi daha köklü bir beceri paylaşım ağı  ve de benim ilk tercihim.

Simbi rahat erişilebilir, çok dilli ve kolayca kullanılabilir. Ayrıca erişilebilecek en geniş mal ve hizmet miktarına sahip olmasıyla övünüyor. Arkadaşlarınızın, ailenizin ve komşularınızın sizin için “çevrimdışı” yaptıklarına karşılık verirken simbilerinizi (uygulama içinde edindiğiniz krediler) kullanabilirsiniz. Onlar da daha sonra bu kredileri mesela sağlık koçluğu, muhasebe ve Reiki şifa seansları gibi mal ve hizmetler karşılığında bozdurabilirler. Kullanıcılar Simbi.com’u arkadaşlarıyla paylaştıklarında simbi kredileri kazanırlar. Kâr amacı gütmeyen örgütler simbiyi gönüllülerini ödüllendirmek için kullanabilirler, bu da kişilerin zamanlarını amaçları için kullanmalarını teşvik eder.

3. Tekliflerinizi listeleyin. 

Bir platformu seçtikten sonra, hayatınıza ve başkalarına neşe getirmenin bir yolu olarak yapacağınız, gözü kapalı yapacağınız şeylerin bir listesini yapın. Sonra, bu listeye bakın ve kendinize şunu sorun: Bu listedeki şeyler başkalarının değerli bulup öğrenmek isteyeceği bir beceriye benziyor mu? Bu, “tekliflerinizin” temeli olacaktır. Tekliflerinizden bir ya da iki tane seçip başkalarını bu beceriyi öğrenmeye ikna edecek ilgi çekici bir yazı yazın.

4. İhtiyaçlarınızı listeleyin.

Bundan sonra, her ay para harcadığınız her şeyin bir listesini yapın. Ayrıca para harcamadığınız ama eğer bir masajı, akupunkturu, aşçılık derslerini (dışarıda yemektense daha çok evde yemek yapmak için) sürdürülebilirlik tavsiyelerini/danışmanlığını vs. karşılayabilseydiniz para harcayacağınız şeyleri ekleyin. Bu “anahtar kelimeleri” bir zaman bankacılığı platformunda ya da seçtiğiniz bir para değişimi platformunda aratın.

COVID sırasında bir ses koçu aramaya başlamıştım. Simbi sayesinde Aiesha’yı buldum. Onunla bir kaç seans çalıştıktan ve “simbi kredilerimle” ödeme yaptıktan sonra Aiesha’nın diyafram nefesi eğitiminin ve nefes alma egzersizlerinin akciğerlerimin sağlığına iyi geldiğini ve koruyucu ilaç görevi gördüğünü keşfettim; COVID zamanlarında nasıl da önemli bir kazanç! Buna ek olarak yeni bir dost ve iş arkadaşı edindiğimi hissediyorum.

5. Bir alışkanlık edinin. 

Bir daha bir arkadaşınızdan yeni bir şey deneme önerisi aldığınızda hemen bunu Google’da arayacağınıza ya da Yelp’e gireceğinize bir zaman bankası takas platformunda dünyadaki biriyle “bir deneyebilirsiniz”.

6. İçtenlikle davranın ve güven kurun. 

Zaman bankacılığı platformlarına bağlılığınıza diğer herhangi bir ilişki kadar önem vermeyi unutmayın. Ödülleri gerçekten de paranın alabileceğinin ötesinde. Aslına bakılırsa pek çok yönden, başka karşılıklılık biçimleri geliştirmek zorunda kalmanın getirdiği yakınlık bazı bakımlardan hayatlarımızı yöneten ekonomik ilişkilerden daha nitelikli ve çok daha doyurucu bağlar inşa edilebileceği anlamına gelebilir.

7. Hareketi büyütün!

Çoğu durumda, zaman bankaları ya da değişim platformları, zaman bankacılığının ününü yaymanız karşılığında sizi ödüllendirecektir. Bu büyük bir kazanç çünkü güvendiğiniz daha çok topluluk üyesi platforma katıldıkça ekonomik ihtiyaçlarınızı zaman bankacılığı yoluyla karşılama şansınız da o denli artar.

Bir sanal teklif ve ihtiyaç pazarının nasıl yönetileceğine ve kaynak paylaşımı kültürünün büyümesine yardımcı olmaya dair yararlı bir videoyu buradan izleyebilirsiniz.

Zaman bankacılığı, COVID pandemisi sırasında artan ilgiden başkan adayı Andrew Yang tarafından artırılan farkındalıklara kadar popülerlik kazanıyor. Bu, kullanıcıların her zamankinden daha kaliteli mal ve hizmet bulabilecekleri ve daha fazla uzmanlık ihtiyacını karşılayabilecekleri (daha fazla nakit tasarrufu yapmanıza yardımcı olacak) anlamına gelir.

Gel ve devrime katıl!

Not 1: Erin Axelrod’un 15 Mart 2022 tarihinde Shareable sitesinde yayımlanan “7 steps to help you start time-banking today” başlıklı yazısından Barış Soysaraç tarafından çevrilmiştir. Erişim

Not 2: Öne çıkan görsel, Morgan Housel — Unsplash