Sanat ve kültürün giderek ticarileşmesi endişe verici bir eğilim, ama neyse ki buna yanıt olarak sanatçıları ve sanat severleri gözeten kâr peşinde koşmayan kuruluşlar da var. Kanada’da kurulan bir kooperatif, müzik eğitimi veren öğretmenleri öğrencileri ile buluştururken eşitlikçi ve kapsayıcı bir duruş sergiliyor.
Eşitlikçi ve Erişilebilir Müzik Okulu Hem Öğretmenlerden Hem de Öğrencilerden Olumlu Tepki Alıyor
Her şey bir Facebook mesajıyla başladı.
Toronto’lu gitar öğretmeni Daniel Ramjattan, geleneksel müzik okullarının çıkarcı uygulamalarından duyduğu rahatsızlığı anlatmak için sosyal medyaya başvurmuştu. Onu şaşırtan benzer şekilde hissettiklerini ifade eden diğer müzisyenlerden aldığı sayısız yanıttı. Bunu takip eden konuşmalar Eşitlik Peşindeki Müzik Çalışanları isimli Facebook grubunun kurulmasına kapı açtı. Fakat kısa sürede bu küçük ama kararlı grubun sıkıntılarından konuşmaktan fazlasını yapmakla ilgilendikleri belli oldu. Müzik öğretmenlerine adil ödeme yapacak, müzik eğitimini öğrenciler için hesaplı kılacak ve ötekileştirilen bireylerin dışarıda bırakılmayacağı yeni bir seçenek yaratmak istiyorlardı.
Just and Accessible Music School (JAMS) Worker Co-op (Eşitlikçi ve Erişilebilir Müzik Okulu İşçi Kooperatifi) bu arzudan doğdu. 2020’nin Aralık ayında şirketleşen ve üyelerinin hem çevrimiçi hem de yüz yüze dersler verdiği kooperatif, müzik eğitimi için yeni bir model sunuyor ve Ramjattan bunun Kanada’da bir ilk olduğunu düşünüyor. Ramjattan, kurucuların işçi kooperatifini yaratmak istedikleri türden bir müzik okulu için mükemmel bir model olarak gördüklerini belirtiyor.
“Hepimiz toplumumuzdaki kapitalist kurumların statükosuna epeyce karşıydık,” diyor. “Ve yapmak istediğimiz her şeyi yapabilecek sosyal adalet yönü olacak bir örgüt yaratmak istedik. Aklımızda çalışanlara ve öğrencilere saygıyla davranmak, farklı çevrelerden ve yaş gruplarından gelen öğrencileri bir araya getirmek gibi fikirler vardı. Ve bunları gerçekleştirmenin en iyi yolunun kooperatif modelini kullanmak olduğuna karar verdik.”
Bir işçi kooperatifinde birkaç aylık çalışma, Ramjattan ve JAMS’ın diğer altı üyesi için ufuk açıcı bir deneyim olmuş. Daha eşitlikçi bir müzik eğitimi sağlamaya çalışırken sadece bu tür bir işletme yürütmenin finansal ve yasal taraflarını değil, ayrıca geniş çaptaki sosyal meseleleri de öğrenmişler.
“Toplumumuzun karşı karşıya olduğu sorunların çoğu ve nasıl ortaya çıktıkları hakkında bir perspektif ediniyorsunuz,” diyor Ramjattan, “bu sorunlar öylece ortaya çıkmıyor.”
JAMS bu sorunların bazılarına, üyelerine harcadıkları zaman başına daha adil ödeme yaparak, giderlerini karşılamak için ders ücretinin sadece yüzde yirmisini alarak ve düşük gelirli öğrencilere büyük indirimler sunarak çözüm bulmaya çalışıyor. Ramjattan müzik dersi alan herkesi rahat hissettirmenin güç olabildiğini kabul etse de kooperatif yaş, yetenek ve geçmişine bakmaksızın tüm öğrencilere öğretmeye odaklanarak daha geniş bir demografiye ders vermeyi umuyor.
“Müzikle ilgilenip öğrenmek istese ve bir çalgı çalmayı öğrenirken değişip dönüşme sürecinin bir parçası olmayı sevecek bile olsa dışlanmış gibi, bulundukları yere ait değilmiş gibi hisseden pek çok insan var. Ama topluluk bazen göz korkutucu olabiliyor. O yüzden kapıları bir şekilde açmak istiyoruz.”
Bahsedilen kapılar henüz tam açılmamış olsa da JAMS en azından öğrencilerinin çoğu için onları aralamayı başardı. Kooperatifin üyeleri JAMS’in benimsediği yaklaşımdan memnuniyetlerini bildiren öğrencilerden düzenli olarak e-postalar alıyorlar. Ve öğretmenler de en az onlar kadar mutlu.
“Herkes, bağlılık hissi veren büyük bir topluluğun parçası ve bizden daha büyük olan bir şeye hizmet ediyormuş gibi hissediyoruz,” diyor Ramjattan. “Hepimizin toplamından daha büyük bir şeyin parçasıyız. Ve esasında hayatın gerçek anlamı da bu bence.”
Not: Kenzie Love’ın 20 Temmuz 2021 tarihinde Canadian Worker Co-operative Federation internet sitesinde yayımlanan “Just and Accessible Music School Strikes a Chord With Both Teachers and Students” başlıklı yazısından Barış Soysaraç tarafından çevrilmiştir. Erişim
